Van corona naar energie tot klimaat: let’s talk crisis.
07/02/2023
De afgelopen jaren waren niet makkelijk. Van de ene crisis naar de andere, ook mensen die zelfstandig werken kregen heel wat zorgen op hun bord – of liever in hun koffietas? Wij gingen eens luisteren bij Julia’s.
Q: Je bent in 2018 gestart met je zaak, dus je was al eventjes bezig toen de coronacrisis begon in 2020. Hoe is je zaak daardoor getroffen?
Tijdens de eerste lockdown heb ik mijn zaak vijf weken gesloten. Ik dacht dat ik in een zwart gat ging vallen, maar eigenlijk heb ik die periode aangenaam ervaren. Die vijf weken heb ik gebruikt om goed na te denken over de toekomst van mijn zaak: ‘Waar wil ik naartoe? Wat heb ik echt graag? Wat vind ik belangrijk?’
Toen heb ik beslist om me te beginnen focussen op take-away en dat was meteen een enorm succes. Het bleef natuurlijk een onzekere tijd. Ik was wel open, maar had slechts een beperkt aanbod omdat ik ook zoveel mogelijk probeerde te sparen uit vrees voor strengere maatregelen of zelf ziek te vallen waardoor ik niet meer zou kunnen werken.
Uiteindelijk heeft corona mijn zaak wel een boost gegeven. Op financieel vlak ben ik niet zo hard getroffen. Het enige wat ik echt heel stresserend vond, was het COVID-certificaat. Normaal gezien ben ik heel open en hecht ik veel waarde aan het principe ‘iedereen welkom’. Plots moest ik dan beginnen selecteren wie erbinnen mocht komen in mijn zaak of moest ik veel controleren en corrigeren op mondmaskergebruik. Dat was echt een lastige periode.
Q: Heb je tijdens die periode steun gekregen vanuit de overheid?
Ja, ik had recht op alle steunmaatregelen voor zelfstandigen en ik heb die ook allemaal ontvangen. Dat wilde wel zeggen dat mijn belastingen het jaar erna enorm hoog lagen. Normaal gezien zorg je ervoor dat je wat investeringen kan doen als zelfstandige, maar tijdens de coronajaren doe je dat niet. Je probeert dan zo weinig mogelijk zotte uitgaven te doen en zoveel mogelijk te sparen. Daardoor ligt je winst dan wat hoger, met hogere belastingen als gevolg.
Een deel van de steunmaatregelen waren onbelast, maar het grootste deel was wel belast en dat is natuurlijk niet zo fijn. Veel zaken krijgen waarschijnlijk nu ook pas hun financiële klop. Uiteindelijk heb ik alles gekregen wat ik kon krijgen en ik ben daar ook dankbaar voor. Vooral dat ik mezelf een loon kon blijven uitbetalen daardoor. Zonder die steun ging het wel wat krap geworden zijn.
Q: De coronacrisis was nog maar net voorbij, en de energiecrisis kwam al aankloppen. Hoe ervaar je dit in Julia’s?
Van mijn ouders heb ik al van jongs af aangeleerd om veel te sparen, dus ik heb een potje bijeen gespaard en ik hoop dat het voldoende zal zijn. Het is ook enorm moeilijk om in mijn zaak te besparen. Thuis zet je de verwarming lager of doe je de lichten uit, maar hier kan ik dat niet doen. Ik heb heel veel koelkasten, diepvriezers en machines die ik onmogelijk kan uitschakelen. Waar ik wel op probeer te letten is dat ik zoveel mogelijk in één keer bak. Mijn koelkasten en vriezers probeer ik ook steeds zo vol mogelijk te steken zodat ze minder verbruiken. Die eindafrekening laat ik nu gewoon op mij afkomen. Ik ben er zo goed mogelijk op voorbereid.
Q: Er zijn veel mensen die thuis geen verwarming aanleggen en minder licht gebruiken, maar die gaan dan wel naar andere plaatsen om te werken. Merk je dit ook in jouw zaak?
Dit was voor de energiecrisis al een trend die ik opmerkte. Er komen hier wel altijd een aantal mensen werken, maar als ik erop let zie ik soms mensen die hier meer dan zeven uur aan een stuk zitten te werken. Dat is waarschijnlijk voor het gratis internet en de warmte.
Q: Verkoop je minder aan zulke klanten of zie je nog geen verschil in je opbrengst?
De meeste mensen die hier komen werken hebben wel het gezond verstand om voldoende te consumeren. Sommige studenten kunnen hier wel lang blijven plakken zonder iets te kopen, maar ik snap dat ook. Het is eigen aan koffiebars dat je daar ook gaat om te werken. Het is hier ook nog lang niet zo erg dat ik laptops ga moeten verbieden, wat in veel zaken wel het geval is. Ik wil dat ook gewoon niet afnemen van mijn klanten.
Q: Verwacht je ook steunmaatregelen te krijgen van de overheid in verband met de energiecrisis?
Ik denk het niet. Zelfstandigen zijn meestal de laatste die een beetje kunnen meepikken van steunmaatregelen. Iedereen zit nu met de handen in het haar en dan vind ik het logischer dat de steun die er kan vrijgemaakt worden, gegeven wordt aan gezinnen die het moeilijk hebben. Ik snap wel dat veel zaken graag wat steun zouden willen, maar ik verwacht niets. Ze kunnen ook niet blijven geven. Als ik terugdenk aan de steunmaatregelen tijdens de coronacrisis en de belastingen die erop volgden, dan ben ik eerder blij dat er nu geen steunmaatregelen zijn.
Lees verder onder de post
Dit bericht op Instagram bekijken
Q: Meer klanten komen naar jouw zaak voor de warmte, maar wordt koffie ook een luxeproduct? Besparen meer mensen op hun koffieconsumptie?
Toen de energiecrisis begon dacht ik oprecht dat dit het geval ging zijn, maar eigenlijk merk ik voorlopig geen verschil. Er zijn heel veel mensen die nog steeds elke dag een koffie komen halen en dat komt waarschijnlijk omdat het over niet zo’n hoog bedrag gaat. Als je bijvoorbeeld op restaurant gaat, betaal je in één keer een groot bedrag en ik denk dat mensen dan eerder daarop gaan besparen. De aankoop van een koffie is dan ook minder verantwoording verschuldigd dan een wat grotere aankoop.
Q: De energiecrisis heeft geleid tot het algemeen opslaan productprijzen. Is dit bij jou ook het geval?
Mijn prijzen zijn inderdaad ook een klein beetje opgeslagen. Al mijn ingrediënten en mijn leveranciers zijn enorm gestegen in prijs dus het was quasi onvermijdelijk. Klanten gaan daar nu ook geen probleem van maken omdat alles gewoon duurder is geworden.
Q: Vandaag merken we al de gevolgen van klimaatopwarming, maar in de toekomst zal dit waarschijnlijk nog meer het geval zijn. Ben jij bezig met de klimaatcrisis en tref je zelf al maatregelen hiervoor?
In het begin van mijn zaak was ik er enorm mee bezig, maar ik merk dat dit bij 90% van mijn klanten niet het geval is. Dat maakt het milieubewust zijn ook een stukje moeilijker als de appreciatie van de klanten minder zichtbaar is.
Voor de coronacrisis had ik bijvoorbeeld biologisch afbreekbare verpakkingen, maar die zijn veel duurder dan wegwerpverpakkingen. Tijdens corona ben ik dan overgeschakeld naar minder dure verpakkingen. Ze zijn niet meer volledig biologisch afbreekbaar, maar ze zijn wel nog steeds gemaakt uit papier in de plaats van plastiek. Het was zoeken naar een weg tussen milieubewust zijn en voldoende kunnen besparen.
Ik merk ook dat het principe van een eigen beker meebrengen naar koffiebars ook totaal nog niet is ingeburgerd. Bij mij krijgen klanten een korting als ze hun eigen beker of potje meenemen. In de supermarkt is dat bijvoorbeeld al normaal om je eigen zak mee te nemen, maar bij koffiebars is dit nog lang niet het geval. Plantaardige melk is wel enorm populair, hoewel ik niet weet niet of dat in functie van het klimaat is, of omdat het een trend is.
Het nieuws omtrent het klimaat vind ik enorm confronterend dus ik ben er wel vaak mee bezig. Onrechtstreeks wordt er als zelfstandige wel veel druk op je schouders gelegd. Plots verkopen ze nergens meer plastieken rietjes, bijvoorbeeld. Ik begrijp dat volledig, maar papieren rietjes vinden mijn klanten niet fijn en metalen rietjes vinden ze dan minder hygiënisch.
Het is belangrijk om meer kennis te verspreiden over biologisch verantwoorde producten. Als die producten meer geapprecieerd zouden worden, is het ook fijner om erin te blijven investeren. Nu is vaak nog te duur om te investeren in milieuvriendelijke producten die dan toch weer snel worden weggesmeten.
- Sien Coolsaet, Siel Vandorpe, Ann-Sofie Brabants en Ine Staelens -
Partners
Plaats een reactie