Buiten Kortrijk
Themastad is dit jaar Leuven. De universiteitsstad pakt uit met een staalkaart aan onroerend erfgoed in de stad en in de deelgemeenten. Een paar gebouwen die voor het eerst geopend worden zijn de Villa Stuyven gelegen midden in het Sint-Geetruibos en de Villa Roma van de Leuvense architect Victor Broos. Je kan er ook terecht in de Abdij van Keizersberg, de Abdij van het Park in Heverlee en de Abdij van Vlierbeek in Kessel-Lo. Het is zelfs mogelijk de crypte waar Pater Damiaan begraven ligt te bezoeken.
Antwerpen is van oudsher de grootste publiekstrekker en de bakermat van Herita, die de organisatie van de dag op zicht neemt. Zij zorgen voor de restauratie van historische panden en stellen die dan open voor een groot publiek. Het Paleis op de Meir is hiervan een voorbeeld. Wellicht het mooiste te ontdekken huis die dag is de art nouveau woning van Quinten Matsys, gelegen op de beroemde Cogels-Osylei in Berchem. Maar je kan er ook terecht in het futuristische Havengebouw, ontworpen door de beroemde Britse architecte van Iraanse origine Zaha Hadid.
Ook de zaken van juweliers Pascale Masselis en De Gouden Ram zijn geopend. De Grote Robbijn is een complex waar vzw Emmaüs verschillende initiatieven organiseert rond bijzondere jeugdzorg. De Antwerp Maritime Academy, de vroegere Hogere Zeevaartschool, is een hogeschool waar men Nautische Wetenschappen en Scheepswerktuigkunde kan studeren. Klassiekers zijn verder het Zuiderpershuis, de Handelsbeurs en de Bourlaschouwburg. Maar de attractie is wellicht het afdalen in de Antwerpse Ruien, je kan er onder de stad door lopen in een ondergrondse wereld en de geschiedenis van de stad van onderin ontdekken.
In het programma in Vlaanderen kan men klimmen naar de koepel van de Basiliek van Scherpenheuvel. Er is ook de vernieuwde erfgoedsite van Oudenaarde-Ename, de Oude Abdij van Drongen en de ondertussen tot B&B omgevormde Villa Servais in Halle. Ontdek verder de zorgvuldige renovatie van het Wivinaklooster in Dilbeek, Cultuurcentrum Belgica in Dendermonde, het Casino van Gompel in Mol, de architectenwoning Louis Geirnaert in Eeklo, evenementenlocatie La Couronne in Oostende en talloze musea zoals het erfgoedmuseum in Asse.
Brussel en Wallonië
Wallonië biedt meestal de mogelijkheid om een heel weekend erfgoed te ontdekken. Monumenten openen hun deuren zowel op zaterdag als op zondag. De Journées Européennes du Patrimoine en Wallonie hebben ook een handig boekje waar je alvast kan in snuisteren om je persoonlijke route samen te stellen. Trekpleisters zijn dit jaar het Maison des Géants in Ath, het Hôtel de Ville in Binche en Wavre, de Orangerie de Bierbais, le Phare in Andenne, de Moulin van Lomprez in Wellin, het Château Bilquin de Cartier in Charleroi en de villa Somzée in Luik. Een greep uit het volledige aanbod tref je aan op www.journeesdupatrimoine.be.
Voor wie de smaak echt te pakken heeft, kan je het weekend nadien nog terecht in Brussel hoofdstad. De open monumentendagen klinken er internationaler en heten de Heritage Days Brussels. Het thema dit jaar is Nieuw Erfgoed, het accent ligt er op gebouwen van 1970 tot 2000.
Ludo Schoukens